این روزها برای رشد تعاریف و روش‌های زیادی ارائه میدهند. به عقیده من، یا ناقص هستند و یا کاربردی نیستند. در خلال پنج سال گذشته، دریافتم که مراحل رشد را برای خودم آسان کنم. عملکردهایی در این خصوص تبیین کرده‌ام. گذار از هر مرحله و افزایش در هر مرحله را رشد میدانم. مراحل را به ترتیب آورده‌ام.
۱- گذار جهل به علم ۲- گذار علم به معرفت ۳- گذار معرفت به باور ۴- عملکرد با انگیزه ۵- اشتیاق در همه مراحل
زمانی که یک زمینه را فرامی‌گیرید، دنیای بزرگتری را تجربه می‌کنید. بالطبع امکانات و موانع بیشتری را تجربه می‌کنید. همین تجربیات شما را به جایگاه بالاتر و مسئولیت‌های بزرگتر هدایت می‌کند و این مشروط بر آن است که بیدار باشید. در همین مرحله میتدگوانید آگاهی خود را بیشتر کنید، مراتب علمی خود را بالاتر ببرید و این مستلزم خواستن است. خواستن برای رشد.
بدیهی علم و آگاهی بدون درک، ارزشی ندارد. بدون درک آنچه می‌دانید، نمی توانست از علم‌تان استفاده لازم را ببرید. حال نوبت درک چیزی است که فراگرفته‌ایم. البته بدون درک مطلب نمی‌توانیم علم‌مان را به دیگران منتقل کنیم. با یک سوال ساده مشخص میشود که صلاحیت انتقال آن علم را نداریم. پس ضرورت دارد به آنچه فراگرفته‌ایم فکر کنیم. آن را تحلیل کنیم و علت فراگرفتن آن را بدانیم. جدول ضرب را در دوران کودکی به یاد دارید. با خودمان می‌گفتیم یاد گرفتن جدول ضرب چه سودی برای ما دارد و در مقابل حتی فراگرفتنش مقاومت می‌کردیم. دوران کودکی را پشت سر گذاشتیم. حال درک می‌کنیم فرا گرفتن جدول ضرب چه منافعی برای ما دارد.
نوبت رسید به اینکه آگاهی‌مان را باور کنیم، علم‌مان را باور کنیم. بدانیم از علم‌مان می‌توانیم استفاده کنیم و منافع ببریم. هرچقدر که باورمان بیشتر باشد، قدرت‌مان و توانای‌مان بیشتر میشود.
حال نوبت عملکرد و استفاده از آگاهی و علم‌مان است. با باور و شناختی که از علم‌مان داریم می‌توانیم به رشد و بالندگی برسیم.
اشتیاق، مانند سوخت جت است که سرعت رشد ما را چندین برابر می‌کند. در هر مرحله‌ای باید از این سوخت استفاده کرد.
وَ قَدْ قَالَ اَلنَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ : مَنِ اِسْتَوَى يَوْمَاهُ فَهُوَ مَغْبُونٌ وَ مَنْ كَانَ غَدُهُ شَرّاً فَهُوَ مَلْعُونٌ وَ مَنْ لَمْ يَتَفَقَّدِ اَلنُّقْصَانَ فِي عَمَلِهِ كَانَ اَلنُّقْصَانُ فِي عَقْلِهِ وَ مَنْ كَانَ نُقْصَانٌ فِي عَمَلِهِ وَ عَقْلِهِ فَالْمَوْتُ خَيْرٌ لَهُ مِنْ حَيَاتِهِ.
و رسول اكرم صلّى اللّٰه عليه و اله فرموده:هر كس دو روزش با هم يكسان باشد فريب خورده و هر كس فردايش از امروز بدتر باشد ملعون است و هر كس بفكر كمى كردارش نباشد خردمند نيست و آنكه كردار و عقلش كم باشد پس مرگ براى او بهتر است از زندگيش.
رشد به این معناست که در هر یک از مراحل ذکر‌شده افزایشی روی داده باشد. بنا بر حدیث بالا رسالت ما فقط رشد است. و رشد اتفاق نمی‌افتد مگر علمی بیاموزیم یا معرفتی کسب کنیم یا در هر یک از اینها افزایشی داشته باشیم.